“Ditar i një hapësire” është ekspozita e organizuar nga  Agjencia Kombëtare e Planifikimit të Territorit dhe Ministria e Zhvillimit Urban për vizionin Shqipëria 2030. Ekspozita u çel në katin e tretë të Galerisë Kombëtare të Arteve dhe qëndroi e hapur  për 7 muaj duke tërhequr gjatë kësaj periudhe më shumë se 5 mijë vizitorë të fushave të ndryshme si: arkitektë, planifikues, studentë, nxënës e profesionistë të ndryshëm, ku një pjesë e mirë ndër ta ishin edhe të huaj.

Përveç shpalosjes së Vizionit Shqipëria 2030, vizionit për 15 vitet e ardhshme të drejtimit të zhvillimit të territorit të Shqipërisë, kjo ekspozitë i prezantoi publikut edhe një këndvështrim mbi planifikimin në tokën shqiptare duke nisur nga viti 500 p.e.s deri në ditët e sotme, për formimin e vendbanimeve në Shqipëri si edhe për thesaret që ajo mbart.

Në mjediset e ekspozitës u bë një ndër mbledhjet më të veçanta të Këshillit Kombëtar të Territorit, ku u miratuan dokumentet strategjikë pjesë e Vizionit Shqipëria 2030: Plani i Përgjithshëm Kombëtar, Plani i Integruar Ndërsektorial për Bregdetin dhe Plani i Integruar Ndërsektorial për zonën ekonomike Tiranë – Durrës.

Ceremonia e mbylljes së DITAR u zhvillua në praninë e Ministres së Zhvillimit Urban, znj. Eglantina Gjermeni, drejtuesve të agjencive ndërkombëtare që bashkëpunojnë me MZHU dhe AKPT, profesionistëve të ndryshëm që kanë kontribuar në proceset e punës për Vizionin Shqipëria 2030 dhe ngritjen e ekspozitës, si edhe përfaqësuesve të shoqërisë civile.

Fjalën e hapjes së ceremonies e mbajti znj. Gjermeni, e cila vlerësoi edhe njëherë punën e palodhur të kryer nga stafi i AKPT-së dhe i Ministrisë së Zhvillimit Urban, si edhe përmendi rëndësinë që mbajti në vetvete kjo ekspozitë për të gjithë vizitorët. U bë një falenderim i veçantë për të gjithë bashkëpunëtorët që ishin një ndihmesë për çeljen dhe mbarëvajtjen me sukses të saj.

Kjo ekpozitë nuk u pa si një proces tashmë i përfunduar, por si një shtysë për ndërmarrjen e projekteve dhe aktiviteteve të reja me qëllim sensibilizimin për mbrojtjen e territorit dhe natyrës sonë.

Informacioni i prezantuar në DITAR dhe dokumentet e lidhura me të do të kalohen në një hapësirë virtuale, e cila mund të vizitohet në çdo kohë dhe në vazhdimësi. Për këtë hapësirë po punohet nga AKPT.

Në qytetin e Shkodrës në ambjentet e Hotel “Rozafa” më datë 04.11.2016 në orën 10:00, u zhvillua takimi përmbyllës i projektit dhe prezantimi i zonimit të ri të Rezervatit Natyror të Menaxhuar (RNM) të Liqenit të Shkodrës.

Pjesëmarrës në takim ishin përfaqësues të AKPT-së, bashkisë Shkodër, AKZM-së, AdZM-së Shkodër, IUCN ECARO dhe profesorë nga Universiteti i Shkodrës.

Pikat kryesore të trajtuara gjatë këtij takimi ishin:

• Me miratimin e ligjit të ri për zonat e mbrojtura në vitin 2017 do të bëhet rishpallja e të gjitha zonave të mbrojtura të Shqipërisë.
• Rizonimi i RNM Liqeni i Shkodrës është kryer në përputhje me standardet evropiane.
• Situata e liqenit të Shkodrës, e krahasuar me pjesën malazeze të liqenit, nuk është në gjendje të mirë për disa arsye:   

1. Janë pakësuar sasitë e peshqëve;
2. Shtimi i specieve të huaja;
3. Përqëndrimi i metaleve të rënda dhe ndotësve organik –kimik është rritur;
4. Rritja e eutrofikimit/ derdhja e ujrave të zeza në liqen.

• Liqeni i Shkodrës ofron mjaft mundësi për zhvillimin e ekoturizmit dhe sporteve të natyrës si:

1. marshimi;
2. kanotazhi;
3. lundrimi;
4. alpinizmit në zonat malore përreth;
5. alpinizimi ekstrem në guroret e braktisura;
6. paragliding;
7. kampim;
8. piknike;
9. birdwaching;
10. peshkim sportiv.

• Territori kombëtar dhe ai përreth RNM Liqeni i Shkdrës i është nënshtruar dhe po i nënshtrohet procesit të planifikimi territorial si në anën shqiptare ashtu edhe në atë malazeze.
• Prezantime të punës së bërë nga aktorë të ndryshëm që zhvillojnë aktivitetin e tyre përreth liqenit të Shkodrës si në Shqipëri ashtu edhe në Mal të Zi për çështje si:

1. monitorimi i Pelikanit kaçurrel;

1. trajnime të rojtarëve të liqenit, mbështetja e tyre me logjistik;
2. krijimi i software-it për regjistrimin e veprave penale në liqeni, si peshkimi ilegal (300kg/ditë në zonën  malazeze) me dinamit dhe rrymë elektrike, ndërtimet pa leje, etj;
3. Në zonën malazeze është në proces hartimi i Planit Hapësinor me qëllim të posaçëm në turizëm.

Takimi u mbyll me diskutime të lira mbi problematikat e lidhura me liqenin në përditshmërinë e përdorueve të tij. 

USAID Albania, në mbështetje të programit “ Për organizimin dhe funksionimin e qeverisjes vendore” (PLGP), zhvilloi në datën 3 Nëntor 2016 trajnimin me temën “Instrumentët financiarë për Zhvillimin e Tokës dhe Planet e Përgjithshme Vendore”, pranë ambjenteve të hotel D’Oro City.

Pjesëmarrës në trajnim ishin përfaqësues të programit të PLGP-së dhe përfaqësues të AKPT-së. Trajnimi u mbajt nga eksperti i USAID-it, Tony Favro. Ky trajnim konsiston në ekspertizën e implementimin të instrumenteve të menaxhimit dhe administrimit të tokës, të propozuara në Ligjin nr. 107/2014, datë 31.7.2014, “Për planifikimin dhe zhvillimin e territorit” dhe në Dokumentin e Politikave, “Instrumentet financiare për zhvillimin e tokës”.

Kjo eksperiencë do të shërbejë për rritjen e kapaciteteve të punonjësve të Agjencisë Kombëtare të Planifikimit të Territorit, në implementimin e instrumenteve të propozuara.

Në përfundim të trajnimit u morën 4 raste studimi, mbi të cilat u punua nga pjesëmarrësit në trajnim, për zgjidhjen e problematikave të shfaqura në secilin rast në bazë të instrumentave financiare të propozuara.

Në kuadër të përgatitjes së dokumentacionit, për të zgjeruar pasurinë e Trashëgimisë Botërore edhe në pjesën shqiptare të Rajonit të Liqenit të Ohrit, u zhvillua Takimi i 4ˉͭ ndërkufitar: Platforma e projektit "Drejt një qeverisje të përforcuar të trashëgimisë së përbashkët ndërkufitare natyrore dhe kulturore të Rajonit të Liqenit të Ohrit". Ky takimi i mbajtur për bashkëpunimin ndërkufitar është nismë e Bashkimit Europian dhe UNESCO-s, e cila synon të përforcojë ruajtjen dhe zhvillimin e qëndrueshëm në të gjithë Rajonin e Liqenit të Ohrit. Takimi u mbajt më datat 27 dhe 28 tetor 2016, në Strugë.

Pjesëmarrës në takim ishin përfaqësues të ICOMOS, IUCN, Ministria e Kulturës, Instituti i Monumenteve të Kulturës, përfaqësues të AKPT-së, Ministria e Mjedisit, bashkia Pogradec, bashkia Strugë dhe bashkia Ohër.

Objektivat e takimit:

• Shqyrtimi i progresit të bërë në zbatimin e projektit "Drejt një qeverisje të përforcuar të trashëgimisë së përbashkët ndërkufitare natyrore dhe kulturore të Rajonit të Liqenit të Ohrit";
• Rënia dakord mbi hapat për të siguruar sinergji më të mëdha dhe komplementaritet mes planeve të menaxhimit të pronës ekzistuese të Trashëgimisë Botërore dhe zgjerimin e propozuar si dhe për të promovuar, kur është e përshtatshme, një udhëtim të përbashkët për procesin e zbatimit dhe vlerësimit.

Pikat kryesore ku u përqëndrua prezantimi ishin si më poshtë:

• Nevoja për një bashkëpunim më intensiv mes qeverisjes lokale nga palët shqiptare dhe maqedonase, në mënyrë që iniciativa të tilla të na cojnë në mbrojtjen e plotë të liqenit;
• Përgatitja e Planit të Menaxhimit për pronën Natyrore dhe Kulturore të Trashëgimisë Botërore të Rajonit të Liqenit të Ohrit.

Hapat e ardhshëm:

• Nga ana e pjesëmarrësve u ra dakord për shkëmbim informcioni të vazhdueshëm, në mënyrë që të krijohet një bashkëpunim më i ngushtë në fazat e ardhshme të punës;
• Në muajin Mars do të jetë takimi i radhës, ku do të prezantohen të dy Planet e Menaxhimit;
• Sinergji në lidhje me GIZ, i cili është duke bërë projekte mbi zona të caktuara brënda hapësirës dhe territorit të propozuar për t`u marrë në mbrojtje të Liqenit të Ohrit dhe zonave përreth.
• UNESCO sugjeron që duhet të ketë një Strukturë Operacionale nga të dyja palët qeverisëse.