Këshilli Kombëtar i Territorit nën drejtimin e Kryeministrit, Edi Rama miratoi sot, Planin e Përgjithshëm Kombëtar të 3 bashkive: Tiranë, Dibër dhe Përrenjas, duke e çuar kështu në 19 numrin e bashkive që kanë të miratuar planet e tyre vendorë.

Kryeministri Rama në fjalën e tij i cilësoi Planet e Përgjithshme Vendore si një moment të rëndësishëm për të gjitha bashkitë që hyjnë në rrugën e qytetërimit europian për vizionin urban të së ardhmes.

“Përmes Planit të Përgjithshëm që miratojmë sot (Tr 030), pas disa vitesh, Tirana do të jetë kryeqyteti me hapësirën më të madhe për këmbësorët në Europën Juglindore.  Plani i vjetër  parashikonte një Tiranë me një popullsi më të madhe se popullsia e Shqipërisë, por nuk parashikonte shërbime të tjera përveçse shërbime në qendër të Tiranës. Një dokument i spekulimit imobilar, më irracional që besoj mund të gjendet në historinë e Europës. Dhe fatmirësisht ky dokument nuk u vu dot në jetë dhe sot merr jetë një model krejtësisht i ri,  i ndërhyrjeve të mirëmenduara. Një plan që ndryshe nga planet klasike, është një adoptim i inteligjencës së territorit duke shfrytëzuar më së miri potencialet  e territorit dhe duke mirëkuptuar traditën, kohën e zhvillimit dhe mendësinë në këtë territor. Është një plan për qytetin dhe për 1 milion e 500 mijë qytetarët e vitit 2030”, deklaroi Kryeministri.  

Ministrja e Zhvillimit Urban Eglantina Gjermeni, duke folur për ecurinë e hartimit dhe miratimit të Planeve të Përgjithshme Vendore theksoi se deri në fund të këtij viti 43 bashki nga 61 do të kenë të miratuara PPV, të cilat garantojnë zhvillimin e qëndrueshëm të territorit të këtyre bashkive, në respektim dhe mbrojtje të tokës, mjedisit dhe trashëgimisë kulturore, i ofrojnë qytetarëve dhe sipërmarrësve siguri dhe rritje të vlerës së investimit për qytetarët dhe sipërmarrësit.

“Këto instrumenta vendorë mbartin mendimet e qytetarëve, grupeve të interesit, ekspertëve të huaj dhe vendas, botës akademike, të cilët ishin pjesë e këtij procesi prej nga fillimi”, tha Ministrja Gjermeni.

Kryebashkiaku Veliaj pak përpara miratimit të PPV për Tiranën nënvizoi se pavarësisht se ky plan u puna dhe u miratua në një kohë rekord, pas më shumë se 100 seancash dëgjimore, nuk do ta humbë cilësinë, edhe gjatë zbatimit të tij.

Plani i Përgjithshëm Vendor për bashkinë Tiranë u hartua nga UNLAB, Stefano Boeri Architetti, IND në bashkëpunim me Bashkinë Tiranë.

Ky plan sugjeron zhvillimin e planeve specifike të sektorit për projekte si:

• Projekti strategjik 01 – Metrobosco : Arritja e një rripi prej 2 milionë pemësh përreth qytetit, që do të bëjnë të mundur bllokimin e shfrytëzimit te tokes dhe krijimin e nje unaze me pyje produktive, parqe te pyllezuara dhe pyjeve per natyralizim.
• Projekti strategjik 03 – Unaza e dytë dhe e katërt të gjelbra : Arritja e dy unazave te gjelbra dhe te qenndrueshme, parqeve lineare dedikuar kembesoreve, ciklizmit dhe levizshmerise se bute (soft-mobility).
• Projekti strategjik 04 – Parku i Botes i ri dhe bulevardi : Arritja dhe perforcimi i palces se metropolitkaleidoskopik duke zgjeruar Bulevardin Deshmoret e Kombit deri tek Parku i Botes.
• Projekti strategjik 05 – Korridoret blu dhe të gjelbër : Transformimi i rrjedhes se ujit - edhe kur ato rrjedhin ne pjesen e brendshme te qytetit - ne korridoret ekologjike te rigjenerimit dhe biodiversitetit.
• Projekti strategjik 07 – Një rrjet i ri dhe i gjerë i shkollave të hapura – qyteti publik : Arritja e nje rrjeti te ri dhe shkollave te hapura, te cilat do te jene te hapura ne cdo ore te dites dhe nates dhe do te sherbejne si vende qendrore dhe qendra qytetare ne lagje.
• Projekti strategjik 08 – Ruajtja e trashëgimisë së shekullit të XX : Atribuon ndertesave qe kane deshmuar historine intensive gjeopolitike te shekullit XX nje vlere te trashegimise kolektive, te cilat do te respektohen dhe theksohen.
• Projekti strategjik 09 – Korridore bujqësore dhe tregje për fermerët : Forcimi i i funksionit bujqesor ne luginen e lumit Erzen dhe luginave te degeve te tij duke krijuar nje rrjet te perhapur te agroturizmit, fermet, dhe vendet e prodhimit
• Projekti strategjik 10 – 11 – Sistemi i lëvizshmërisë : Arritja e nje rrjeti te shpejte te hekurudhor duke lidhur qendren e qytetit me aeroportin dhe portin. Plotesimi i rrjetit te transportit publik ne qendren e qytetit me nje Linje Rrethore pergjate Unazes se Katert dhe linjes se transportit publik pergjate Bulevardit Deshmoret e Kombit.
• Projekti strategjik 12 – Tirana për të gjithë - Qytet i Aksesueshëm : Realizimi i nje metropoli te qendrueshem per te gjithe - sidomos per qytetaret e ndjeshem (te moshuarit, femijet, njerezit me aftesi te kufizuara). Stimulon mobilitetin e perbashket (biciklete, makine, etj) dhe menyra transporti te qendrueshme (elektrike dhe transportuesit hibride) ne menyre qe te sigurojne nje levizshmeri ekologjike per qytetaret.
• Projekti strategjik 13 – Korridori energjitik : Realizimi pergjate lugines Elbasan-Krrabe nje sistem te integruar prodhimi bujqesor,magazinim dhe shperndarja e energjive te rinovueshme.Për përmbushjen e këtyre objektivave në 15 vite propozohen 13 projekte strategjike të zbatueshme në afatin e shkurtër, të mesëm dhe tëgjatë, si dhe 30 politika të përgjithshme, të bazuara në 5 sisteme metabolike (mjedis, infrastrukturë, hapësirë urbane, bujqësi dhe ujë.

Pak muaj pas miratimit në Konferencën e Kombeve të Bashkuara mbi Strehimin dhe Zhvillimin e Qëndrueshëm Urban (Habitati III) në Quito, (Equador), Ministria e Zhvillimit Urban në bashkëpunim me UN Habitat 3, lancuan  botimin në gjuhën shqipe të Axhendës së Re Urbane.

Ceremonia e lancimit të dokumentit të rëndësishëm u konceptua në formën e një mëngjesi pune (Urban Breakfast-Good Morning Tirana), me pjesëmarrjen e Ministres së Zhvillimit Urban, znj.Eglantina Gjermeni, Ministrit për Çështjet Vendore, z. Eduard Shalsi,  zv.Sekretari i Përgjitshëm i Habitat III,  z. Kumaresh Misra, Drejtorja Ekzekutive e PNUD në Shqipëri, znj. Limaya Eltayeb si dhe përfaqësues të institucioneve të linjës, partnerëve ndërkombëtare, medias e shoqërisë civile.

Ministrja Gjermei në fjalën e saj, e cilësoi Axhendën Urbane një platformë që përcakton parimet dhe angazhimet për një zhvillim të qëndrueshëm dhe gjithëpërfshirës të qyteteve.

“Axhenda që ne sjellim sot të përkthyer në gjuhën shqipe është një dokument orientues për shtetet anëtare në hartimin e politikave kombëtare gjithëpërfshirëse për zhvillim të qëndrueshëm, që ju përgjigjen nevojave të qytetarëve për zhvillim të balancuar social dhe ekonomik,  përmirësimin e funksionalitetit të qyteteve si hapësira të shfrytëzueshme dhe miqësore për të gjithë grupëmoshat”, tha Ministrja Gjermeni.

Duke prezantuar reformat e ndërrmarra nga Qeveria në këto katër vite në fushën e zhvillimit urban, në sektorë si planifikimi, legalizimi, strehimi apo Rilindja Urbane, Ministrja Gjermeni bëri me dije se së shpejti do të miratohet ligji i ri i strehimit social, nëpërmjet të cilit rritet numri i programeve e kësisoj edhe i përfituesve në rradhët e familjeve në nevojë.

“Zhvillimin urban nuk e kemi parë asnjëherë si një proces më vete dhe të izoluar nga zhvillimi social dhe ekonomik, por një platformë të gjallë ku çdo vendimmarrje e pamenduar apo çdo veprim i paligjshëm mund të rezultojë në cenim të aseteve të përbashkëta”, deklaroi Ministrja.

Përfaqësuesi i lartë i UN Habitat III, z. Mistra duke përshëndetur takimin, theksoi se, duke ritrajtuar mënyrën se si janë planifikuar, financuar, zhvilluar, qeverisur dhe menaxhuar qytetet dhe vendbanimet, Agjenda e Re Urbane do të ndihmojë për t'i dhënë fund varfërisë dhe urisë në të gjitha format dhe dimensionet e saj; do të zvogëlojë pabarazitë; do të nxisë rritjen ekonomike të vazhdueshme, gjithëpërfshirëse dhe të qëndrueshme; do të arrijë barazinë gjinore dhe fuqizimin e të gjitha grave dhe vajzave, me qëllimin që ato të japin sa më të plotë kontributin e tyre për zhvillimin e qëndrueshëm; do të përmirësojë shëndetin dhe mirëqenien e njerëzve; do të nxisë aftësitë ripërtëritëse; dhe do të mbrojë mjedisin.

Më tej, në një diskutim të hapur mbi prioritetet që Axhenda e Re Urbane orienton, pjesëmarrësit këmbyen informacion për secilën prej shtyllave kryesore që kjo axhendë përfshin. 

6 muaj më parë, në Tetor 2016, 65 krerë  Shtetesh dhe Qeverish, Ministra dhe Përfaqësues të Lartë, u mblodhën në Konferencën e Kombeve të Bashkuara mbi Strehimin dhe Zhvillimin e Qëndrueshëm Urban (Habitati III) në Quito, me pjesëmarrjen e qeverive rajonale dhe lokale, parlamentarëve, shoqërisë civile, popullsisë indigjene dhe komuniteteve lokale, sektorit privat, profesionistëve, komunitetit shkencor dhe akademik, dhe palëve të tjera të interesuara, për të miratuar Agjendën e Re Urbane. Qeveria Shqiptare u përfaqësua në Habitat III nga Ministrja e Zhvillimit Urban, Eglantina Gjermeni.

Pjesëmarrësit ndanë qëndrimin e përbashkët se, deri në vitin 2050, popullsia urbane në botë pritet thuajse të dyfishohet, duke e bërë urbanizimin një nga tendencat më transformuese të shekullit të 21-të.

Në përfundim të takimit disaditor të nivelit të lartë, vendet pjesëmarrëse, mes të cilave edhe Shqipëria, miratuan Agjendën e re Urbane (Deklarata e Quito-s mbi qytetet e qëndrueshme  dhe vendbanimet për të gjithë).

Duke ritrajtuar mënyrën se si janë planifikuar, financuar, zhvilluar, qeverisur dhe menaxhuar qytetet dhe vendbanimet, Agjenda e Re Urbane do të ndihmojë për t'i dhënë fund varfërisë dhe urisë në të gjitha format dhe dimensionet e saj; do të zvogëlojë pabarazitë; do të nxisë rritjen ekonomike të vazhdueshme, gjithëpërfshirëse dhe të qëndrueshme; do të arrijë barazinë gjinore dhe fuqizimin e të gjitha grave dhe vajzave, me qëllimin që ato të japin sa më të plotë kontributin e tyre për zhvillimin e qëndrueshëm; do të përmirësojë shëndetin dhe mirëqenien e njerëzve; do të nxisë aftësitë ripërtëritëse; dhe do të mbrojë mjedisin.

Në funksion të njohjes dhe respektimit të Agjendës së Re Urbane, Ministria e Zhvillimit Urban do të organizojë më 11 Prill 2017, një mëngjes pune ku do të marrë pjesë, zj. Ana Moreno, Koordinatore e Sekretariatit të Kombeve të Bashkuara Habitat III.

Eventi më temë  “Agjenda e re Urbane – Zhvillimi i qëndrueshëm dhe sfidat e urbanizimit’, është mes të tjerash edhe një mundësi për lancimin e Agjendës së Re Urbane në gjuhën shqipe dhe një pikëtakimi për të diskutuar mbi sfidat që e presin Shqipërinë gjatë 20 viteve të ardhshme.

(Për materialin e plotë të Agjendës Urbane në gjuhën shqipe klikoni këtu ndërsa programi i eventit që do të mbahet në Tiranë, gjendet në këtë link. )

Në datën 21 Prill 2017, do të zhvillohet takimi i Parë Kombëtar për Krijimin e Rrjetit të Bashkëpunëtorëve në kuadër të projektit BRIGAID ( Bridging the Gap for Innovations in Disaster Resilience). Ky projekt është pjesë e programit “Horizon2020” i Komisionit Europian, ku Agjencia Kombëtare e Planifikimit të Territorit është përzgjedhur partnere.

Qëllimi i BRIGAID është të përthithë ide inovative mbi 3 komponentë kryesorë të ndryshimeve klimatike si, përmbytjet, thatësirat dhe moti ekstrem. Mes ideve të ndryshme, projekti do të përzgjedhë disa prej tyre, të cilat do të zhvillohen dhe do të testohen. Idetë e suksesshme do të ndihmohen që të dalin në treg dhe të bëhen të disponueshme në mënyrë që në momente fatkeqësish natyrore të luajnë rolin e tyre për të zbutur apo shmangur dëmet e mundshme. 

Roli final i AKPT-së në kuadër të BRIGAID do të jetë komunikimi dhe përhapja e njohurive dhe promovimi i risive/produkteve të përfituara nga projekti tek bashkëpunëtorët lokalë, grupet e interesit, autoritetet vendore, rajonale e qëndrore, të cilët janë të ndjeshëm ndaj ndryshimeve klimatike. Gjithashtu, AKPT do të ndihmojë projektin BRIGAID edhe gjatë fazës së testimit të produkteve on-site, ku sipas problematikës do të planifikohet dhe projektohet një hapësirë e posaçme në Shqipëri.

Në këtë kuadër, AKPT organizon takimin e parë kombëtar, objektivi kryesor i të cilitështë evidentimi i interesave të përbashkëta dhe krijimi i rrjetit të bashkëpunëtorëve dhe grupeve të interesit, të cilët do të jenë baza mbështetëse e projektit dhe garanci për suksesin e tij.

lllkljk

Axhenda e Takimit